(تا هه‌مووی نه‌خوێنیه‌وه‌ قسه‌ی له‌سه‌ر مه‌كه‌)

باوكم به‌كرده‌یی له‌ دیموكراسی‌ دیموكراسیتره‌، نه‌ ده‌چێته‌ ژێر هه‌یمه‌نه‌ی‌ هیچ كه‌س، نه‌ شه‌رم له‌ ده‌ربڕینی‌ قه‌ناعه‌ته‌كانی‌ ده‌كات، نه‌ له‌ هه‌مبه‌ر مافه‌ خوراوه‌كانی‌ بێده‌نگ ده‌بێت، نه‌ بۆچوونه‌كانی‌ به‌سه‌ر ده‌وروبه‌ر ده‌سه‌پێنێت.

ئه‌و ئێستا 28 ساڵه‌ خاوه‌ن پێداویستی‌ تایبه‌ته‌ و نابینایه‌، جگه‌ له‌ من كه‌ خاوه‌ن ماڵ و منداڵی‌ خۆمم، خاوه‌ن 9 سه‌ر خێزانه‌، موچه‌كه‌ی‌ له‌ سه‌ره‌تای‌ 2016 ه‌وه‌ بۆ 2018 بریتی‌ بووه‌ له‌ 90 هه‌زار دینار، ئه‌ویش به‌ چه‌ند مانگ جارێك، مانگی‌ یه‌كی‌ 2018 ــه‌ش به‌ سیسته‌می‌ نوێی‌ موچه‌ 120 هه‌زار دیناری‌ وه‌رگرتووه‌، له‌كاتێك خاوه‌نی‌ دوو قوتابی‌ زانكۆ و سێ قوتابی‌ ناوه‌ندی‌ و دواناوه‌ندییه‌.


باگراوندی‌ سیاسی‌
له‌ ناوه‌راستی‌ 1977 بۆ ته‌موزی‌ 2009 ئه‌ندامی‌ یه‌كێتی‌ بووه‌، له‌ خۆشه‌ویستی‌ رێبازه‌كه‌ی‌ مام به‌نده‌ی‌ ناو ناوه‌ (كۆسره‌ت)، له‌ شه‌ڕی‌ ناوخۆ ده‌رده‌سه‌رییه‌كی‌ زۆری‌ به‌هۆی‌ یه‌كێتیبوون و ته‌نانه‌ت ناوه‌كه‌ی‌ منیشه‌وه‌ چه‌شت، به‌ڵام یه‌كێتی‌ له‌ ده‌رهه‌ق ئه‌ندامێیه‌تی‌ ئه‌و ئه‌ندامه‌ دڵسۆزه‌ی‌ خۆی له‌ 2005 بۆ 2009 بڕی‌ 37500 دیناری‌ عێڕاقی‌ بۆ بڕیه‌وه‌.

پارتیش به‌ حوكمی‌ ئه‌ندام نه‌بوونی‌ له‌ حیزبه‌كه‌ و یه‌كێتی‌ بوونی‌، قه‌ده‌غه‌ی‌ سوودمه‌ندبوون له‌ پله‌ وه‌زیفی‌ و سامانی‌ كوردستان به‌سه‌ر خۆی‌ و خاو خێزانی‌ سه‌پاند و به‌هه‌موو شێوازێك دژایه‌تیكرد.

به‌مه‌ش حه‌مه‌ صالح جگه‌ له‌ بوون به‌ هه‌ڵوسڕاو له‌یه‌كه‌م چركه‌ساتی‌ راگه‌یاندنی‌ لیستی‌ گۆڕان له‌ 2009 هیچ رێگه‌یه‌كی‌ تری‌ له‌ به‌رده‌م نه‌مایه‌وه‌، له‌و كاته‌وه‌ش تائێستا ده‌ستی‌ له‌م قه‌ناعه‌ته‌ی‌ هه‌ڵنه‌گرتووه‌، پێشم وانیه‌ به‌ ئاسانی‌ ده‌ستبه‌رداری‌ بێت.


ئه‌و بۆچی‌ گۆڕانه‌؟
هه‌ركه‌سه‌ به‌هۆی‌ پاڵنه‌ڕ و قه‌ناعه‌تێكی‌ دیاریكراوه‌وه‌ لایه‌نگری‌ بۆ لایه‌نێك ده‌كات، ئه‌و سه‌ره‌رایی ئه‌وه‌ی‌ پیاوێكی‌ خواناس و دینداره‌، خاوه‌نی‌ ئایدیا و ته‌حلیلی‌ سیاسی‌ خۆیه‌تی‌ و هه‌میشه‌ پێشبینی‌ خۆی‌ بۆ رووداوه‌كان هه‌یه‌، سه‌رباقی‌ دینداریه‌كه‌ی‌ به‌ڵام لایه‌نگیری‌ سیاسی‌ بۆ پارته‌ ئیسلامییه‌كان نیه‌، چونكه‌ پێی‌ وایه‌:

- بارو زروفی‌ ناوچه‌كه‌ و ئیراده‌ی سته‌مكارانه‌ی نێوده‌وڵه‌تی، رێگه‌نادات ئیسلامییه‌ ده‌نگ دلێره‌كانی وه‌ك كۆمه‌ڵ بێنه‌ هه‌ره‌می‌ ده‌سه‌ڵات.
- خیتابی‌ نه‌رمی‌ یه‌كگرتووش له‌ هه‌مبه‌ر پارته‌ سته‌مكاره‌كانی ده‌سه‌ڵات خواسته‌كانی‌ كۆمه‌ڵگه‌ پرناكاته‌وه‌.
- كه‌سی‌ یه‌كه‌می‌ نه‌وه‌ی‌ نوێش جگه‌ له‌ بازرگانێكی‌ فێڵباز شتێكی‌ تر نییه‌.
- به‌رهه‌م ساڵح پیاوی‌ ئاوه‌دانییه‌ و شیاوی‌ ده‌نگ پێدانه‌، به‌ڵام ده‌ستبه‌رداربوونی‌ رێبازه‌كه‌ی‌ نه‌وشیروان مسته‌فا داخێكی‌ گه‌وره‌ و هه‌ڵه‌یه‌كی‌ كوشنده‌یه‌، چونكه‌ خۆی‌ گوته‌نی‌: "جێهێشتنی‌ كاروان له‌ نیوه‌ی‌ رێگا خیانه‌ته‌ و پاراستن و پاسه‌وانیكردن لێی‌ تا ده‌گاته‌ مه‌نزڵ ئه‌ركه‌".

حه‌مه‌ صالح له‌ 2009 بۆ ئێستا سه‌دان به‌ڵێنی‌ خۆشگوزه‌رانی‌ له‌لایه‌ن جووت پارته‌كه‌ی‌ ده‌سه‌ڵات پێدرا، به‌ڵام هیچیان نه‌بوونه‌ كردار، ده‌شی‌ زانی‌ ته‌نیا قسه‌ی‌ خۆشی‌ به‌ر ئاگردانن، تاكه‌ به‌ڵێنێك كه‌ لای‌ ئه‌و كرداره‌ و درۆ ده‌رنه‌چووه‌ ته‌نیا په‌یامی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕانه‌، بۆیه‌ هه‌میشه‌ ده‌ڵێت:
"گۆڕان بۆ ئه‌وه‌ دروست نه‌بووه‌ پاره‌ و پله‌ و پۆست به‌سه‌ر ئه‌ندامه‌كانی‌ دابه‌ش بكات، به‌ڵكو بۆ داكۆكیكردن له‌ مافی‌ چه‌وساوه‌ و سته‌ملێكراوان دروستبووه‌، له‌مه‌ش زیاتر هیچی‌ ترمان لێی‌ ناوێت".

هه‌ر له‌و پێناوه‌شدا به‌زوویی‌ بایۆمه‌تری‌ ده‌نگدانی‌ ئه‌نجامدا و به‌زوویش كارته‌كانی‌ وه‌رگرتنه‌وه‌، له‌ ئێستاوه‌ش ئاماده‌سازی‌ ته‌واوی‌ كردووه‌ بۆ به‌ مه‌نزڵگه‌ گه‌یاندنی‌ قه‌ناعه‌ته‌كانی‌، له‌ بانگه‌شه‌ و ده‌نگدان و سه‌رخستنی‌ لیسته‌كه‌، تا راده‌ییه‌ك ماڵه‌كه‌ی خۆشی خستۆته‌ خزمه‌تی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردن و مه‌كۆ ئاسا رۆژ دوای رۆژ فلێكس و دروشم و ئاڵای نوێ نمایش ده‌كات.


ئازادی‌ و بوێریی
حه‌مه‌ صالح باوه‌ڕی‌ ته‌واوی‌ به‌ ئازادی‌ راده‌ربڕین هه‌یه‌ و رێز له‌ بۆچوونی‌ به‌رامبه‌ر ده‌گرێت و هه‌میشه‌ جاری‌ بوێری‌ بۆ ته‌عبیركردن له‌ بۆچوونه‌كان ده‌دات. ئه‌و كه‌ خۆی‌ گۆڕانه‌ هه‌رگیز هه‌وڵی‌ سه‌پاندنی‌ بۆچوونه‌كه‌ی‌ نادا به‌سه‌ر ئه‌ندامانی‌ خێزانه‌كه‌ی‌، به‌ڵام هه‌میشه‌ جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌، مرۆڤ نابێت پشتیوانكاری‌ سته‌مكار بێت، له‌ دیدی‌ ئه‌ویشدا سته‌مكار هه‌ردوو پارتی‌ ده‌سه‌ڵاتدارن، خۆشی‌ باڵاترین نمونه‌ی‌ سه‌لمێنه‌ری‌ سته‌مكاری‌ ئه‌و دوو پارته‌یه‌.

زۆر جار مناقه‌شه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌گه‌ڵ ده‌كه‌م كه‌ ئیدی‌ به‌سه‌، باشتره‌ ئه‌و سه‌رقاڵی‌ خواپه‌رستی‌ بێت و ده‌ست له‌ بۆچوونه‌ سیاسییه‌كانی‌ هه‌ڵگرێت و مه‌عمه‌عه‌ بۆ خۆی‌ و ئێمه‌ش دروست نه‌كات، له‌ وه‌ڵامدا ده‌ڵێت: 
"مه‌گه‌ر به‌رهه‌ڵستی‌ سته‌م خواپه‌رستی‌ نییه‌؟ مه‌گه‌ر هه‌تا مه‌رگ خه‌باتكردن ئه‌رك نییه‌؟ مه‌گه‌ر هاواركردن بۆ گێرانه‌وه‌ی‌ مافه‌كانت شانازی‌ نییه‌؟...مه‌گه‌ر....مه‌گه‌ر....مه‌گه‌ر".

ئیدی‌ جگه‌ له‌ بێده‌نگ بوون له‌ هه‌مبه‌ر مه‌گه‌ره‌كانی‌ ئه‌ودا ناتوانم شتێكی‌ تر بكه‌م و بڵێم. زۆر جار به‌ته‌نزه‌وه‌ پێی‌ ده‌ڵێم:
"ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ی‌ بۆ یه‌كێتی‌ و گۆڕان كردوته‌ بۆ فڵانه‌ حزبه‌ت كردبا ئێستا خاوه‌نی‌ سه‌روه‌تێكی‌ قه‌به‌ و سفره‌یه‌كی‌ چه‌ور و گیرفانێكی‌ گه‌رم ده‌بویت".
له‌ وه‌ڵامدا ده‌لێت: "پاره‌ و سه‌روه‌ت زۆر شته‌ به‌ڵام هه‌موو شت نییه‌، له‌شفرۆشیش پاره‌ی‌ هه‌یه‌..".


شه‌وێك له‌ مه‌كۆی‌ حه‌مه‌ صالح
به‌رواری‌ 1/5/2017 له‌ رانیه‌وه‌ بۆ باڵه‌كایه‌تی‌ به‌ڕێكه‌وتم و شه‌و لای‌ مامه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌مجاره‌ ته‌واو جیاواز بوو، له‌ ماوه‌ی‌ 4 ساڵی‌ رابردوو گۆڕان ته‌نیا وه‌ك ئایدیا و هزر له‌ هزری‌ حه‌مه‌ صالح بوونی‌ هه‌بوو، به‌ڵام ئه‌م جاره‌ وه‌ك 2009 و 2010 و 2013 سه‌راپای‌ ماڵه‌كه‌ی‌ مه‌كۆ ئاسۆ له‌ ئاڵا ته‌نراوه‌، وێنه‌ و فلێكسی‌ كاندیدانی‌ گۆڕان و فلێكسێكی‌ گه‌وره‌ی‌ نه‌وشیروان مسته‌فا هه‌ڵواسراوه‌، دروشمی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان و نه‌به‌زین له‌ به‌رده‌م هه‌ڕه‌شه‌كانی‌ ده‌سه‌ڵات سه‌رنجی‌ سه‌رنشینانی‌ ئه‌و ئۆتۆمبێلانه‌ بۆلای‌ خۆیان راده‌كێشن كه‌ قه‌تاریان گرتووه‌ و به‌لایدا تێپه‌ڕده‌بن، جار جاره‌ ئۆتۆمبێلێك لاده‌دا و چه‌ند به‌رپرس و هه‌ڵسوڕاوێكی‌ گۆڕان سه‌لامێكی‌ لێده‌كه‌ن و وێنه‌یه‌كی‌ له‌گه‌ڵ ده‌گرن، چه‌ند به‌رپرسێكی‌ پله‌به‌رزی‌ گۆڕانیش تا ئێستا سه‌ردانیان كردووه‌، خۆی‌ گوته‌نی‌:
"له‌بری‌ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و سه‌ردانی‌ به‌رپرس و مه‌كۆ و كه‌سایه‌تییه‌كانی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌ بكات و ره‌سمیان له‌گه‌ڵ بگرێت, ئه‌وان سه‌ردانی‌ ده‌كه‌ن و وێنه‌ی‌ له‌گه‌ڵ ده‌گرن، چه‌ند به‌ڵێنی‌ جۆراو و جۆریشی‌ پێده‌ده‌ن، به‌ڵام ئه‌و ته‌نیا جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ زراندنی‌ خه‌وی‌ شیرینی‌ دز و گه‌نده‌ڵكاران بۆ ئه‌و هه‌موو شتێكه‌".

ئه‌و شتێكی‌ تری‌ ناوێ كه‌ بزوتنه‌وه‌ نیلییه‌كه‌ بۆی‌ بكات جگه‌ له‌ به‌ره‌نگاربونه‌وه‌ی‌ سته‌مكارییه‌كانی‌ جووت پارته‌كه‌ی‌ ده‌سه‌ڵات، ئه‌وانه‌ی‌ ژێرخان و سه‌رخانی‌ وڵاتیان فرۆشت و ده‌ستیان له‌ قوتی‌ فه‌رمانبه‌ران و موچه‌خۆرانیش نه‌پاراست، ته‌نانه‌ت چاوچنۆكیان تا راده‌یه‌ك بوو 150 هه‌زاریشیان به‌ كه‌مئه‌ندامان ره‌وا نه‌بینی‌.

ئه‌و له‌ پێناو داد و داگه‌ری‌، له‌ پێناو هێنانه‌ كایه‌یی حوكمرانییه‌كی‌ دادگه‌ر كۆڵ نادات، هه‌میشه‌ به‌ گه‌شبینییه‌وه‌ ده‌ڕوانێته‌ خه‌ونه‌كانی‌، جار جاره‌ش به‌نیمچه‌ نا ئومێدییه‌كه‌وه‌ ده‌ڵێت:
"تا خاوه‌نی‌ ئه‌و ده‌نگده‌ره‌ جاهیل و ساویلكانه‌ بین، هه‌ر ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ حوكمان ده‌كات".

سه‌ره‌رایی ئه‌وه‌ی‌ نابینایه‌ و خوێنده‌واری‌ نییه‌، به‌ڵام حه‌مه‌ صالحی باوكم هۆشیاریه‌كه‌ی‌ له‌ ده‌یان به‌ناو خوێنده‌وار و ئه‌كادیمیست و رۆشنبیر زیاتره‌.

تێبینی‌: 
1- بڵاوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و بابه‌ته‌م ته‌نیا وه‌ڵامێكه‌ بۆ ئه‌و هاورێ و دۆست و هه‌ڤالانه‌ی‌ هه‌ر گا پێیان ده‌گه‌م ده‌پرسن: بۆچی‌ باوكت گۆڕان و بانگه‌شه‌ بۆ گۆڕان ده‌كات؟
2- تا ئێستاشی‌ له‌گه‌ڵ بێت به‌نده‌ بێ لایه‌نی‌ خۆم پاراستووه‌ و ئه‌ندامی‌ هیچ حیزب و پارتێكی‌ سیاسی نییم.


هاوپێچ:
وێنه‌ی مه‌كۆی حه‌مه‌ صالح، گوندی ئۆمه‌راوه‌، ده‌ڤه‌ری باڵه‌كایه‌تی