کورد نەتەوەیەکە لە دێرینەوە نیشتەجێی زێدی‌ خۆیەتی‌ و خاوەن شارستانیەتی‌ تایبەتە و بەژداریەکی‌ دیاریشی‌ لەدروستکردنی‌ شارستانیەتی‌ ناوچەکە کردووە . نەتەوەیەکە لەسەدەی‌ بیست ویەک دا بێ قەوارەیە و بیست وسێ ساڵە بەشێوەیەک لە شێوەکان لە کوردستانی‌ باشووردا حوکمڕانی‌ خۆی‌ هەیە . دەرفەتێکی‌ دەگمەنی‌ نێودەوڵەتی‌ بۆ ڕەخساوە، بەڵام بەداخەوە ڕەفتارە نائاساییەکانی‌ دەرهەق بەخۆی‌ دووبارە دەکاتەوەو، بێ وەرگرتنی‌ پەندو وانەی‌ مێژوویی‌ دەرفەتەکان بۆ بەدی‌ هێنانی‌ ئاواتەکانی‌ لەدەست دەدات و، بەدەستی‌ خۆی‌ ئاگر لەماڵی‌ خۆی‌ بەردەدات.

 ئەگەر هەڵسەنگاندنێکی‌ بابەتیانە بۆ لێکدانەوەی‌ سروشتی‌ ڕەفتارەکانمان بکەین، دەگەینە ڕاستیەک کە چەند بارەکردنەوەی‌ پرسیاری‌ میللەتەکەمان هاوشانی‌ میللەتانی‌ تر بۆ بە ویستی‌ ئازادانە نەگەیشتۆتە بڕیاردان لە مافی‌ چارەنوسیدا؟ هۆکارەکان زۆرن زۆریش گوتراوە لەوانە: خۆخۆری‌ مەرەدێکی‌ گەورە بووە. ئاستەنگیکی تر ئایینە، بۆچوونێکی‌ دیکە هۆکاری‌ لەبەرچوونی‌ (نزیف) ئابووریە ژێرخانێکی‌ بەهێزی‌ نەداینێ بۆ ئەوەی‌ بینای‌ دەوڵەتی‌ لەسەر بکەین. بەشێکی‌ تر پێگەی‌ جوگرافی‌ و دووری‌ دەریا لەسنوورەکانماندا بەدوورخستنەوەمان لەگەیشتن بەم ویستە دەبینن . لەبەدی‌ نەهێنانی‌ ئەم ئامانجە هەن دەڵێن: ناوەندی‌ بەهێزی‌ دەوروبەرمان لە ئیمپراتۆریەتەکاندا لەکەناردا کەنارگیری‌ کردووین، هەموو ئەو هۆکارانە بەشێک لەڕاستیان تێدایە.

 لەگەل ئەو راستیانەش دا ، ڕووداوەکانی‌ ئەم دواییە وگرژیەکانی‌ نێوان لایەنە سیاسیەکان بەتایبەت پێش 12 ی‌ ئۆکتۆبەر و دوای‌ ئەویش، ڕووانێکی‌ تری‌ هێنا ئارا ئەویش نامۆبوونی‌ کوردە لەگەڵ خۆیدا بەهۆی‌ مێژوویەکی‌ دوور ودرێژ لەژێردەستەیی‌ و پارچەپارچە بوونیدا تاڕادەیەک وای‌ لێکردوە خۆشەویستی‌ بۆخۆی‌ نەبێت و نەیاری‌ خۆی‌ بێت و هیچ ڕێز و شانازی لە ڕابردووی‌ خۆی‌ نابینێت بەچاوێکی‌ تەسکی‌ حیزبی‌ و لۆکاڵی‌ سەیری‌ ڕابردووی‌ خۆی‌ دەکات.

لەکاتیکدا بە پیچەوانەوە دەبینین، گەلان بەچاوی‌ ڕێز و شانازیەوە سەیری‌ مێژووی‌ خۆیان و ڕابردوویان دەکەن و سەرکردە و کەسایەتیەکانیان بەچاک وخراپەوە دەکەن و دەیانخەنە مۆزەخانەی‌ مێژووەوە و بەبەشێک لەڕابردووی‌ خۆیان دەزانن و شانازی‌ پێوە دەکەن بەکاری‌ چەتەگەریشەوە.

ئێمە ڕۆژانە بەدروشم وگوفتار باس لە ئاشتی‌ و ئاشتەوایی‌ دەکەین، بەڵام کردارمان پیاهەڵدانە بۆ ئەوانەی‌ لەجیاتی‌ ئاشتی‌ ئاگری‌ شەڕ خۆش دەکەن، باس لەفرە حزبی‌ و پێکەوەژیان و لێبووردەیی‌ دەکەین، کەچی‌ لەڕووانینمان بۆ حیزبەکانی‌ تری‌ بەگیانیکی دیمکراتی نییە و هەرکەس جگە لە حزبی خۆت  کە سەرجەمیان لەپرۆسەی‌ هەڵبژاردن متمانەیان وەرگرتوە ڕەهەندێکی‌ شەڕانگێزی‌ و سڕینەوە زاڵە بەسەر لێکدانەوەمان، نەک پێکەوەژیان وهاونیشتیمانی‌. باس لە کار و نەریتی‌ پەرلەمانی‌ دەکەین کەچی‌ بەرگەی‌ ماوەی‌ خولی هەڵبژاردن ناگرین بۆ یەکلاکردنەوەی‌ جیاوازی‌ و ناکۆکیەکانمان لەسەر سندوقەکانی‌ دەنگدان. ئازایەتی‌ پێوەرەکەی‌ پابەندبوون و بەرگری‌ کردن نیە لە بیروباوەڕو ئامانج و پرەنسیپەکانی‌ حیزبەکەت، بەڵکو پێوەرەکە چۆنیەتی‌ کوشتنی‌ کەسایەتی‌ هاوژینە سیاسیەکانتە بەزمانی‌ ناسیاسی‌ و نائاسایی، لەبەرامبەر هاوڵاتیانی‌ خۆت ڕەق و ئازا لەبەرامبەر بێگانەدا شەرمنی‌ و نەرمی‌ نواندن.

هەموو ئەو ڕاستیانەی‌ سەرەوە و پێهەڵشاخانی‌ ئەمدواییەی‌ نێوان لایەنە سیاسیەکان لەجیاتی‌ هەوڵدان بۆ چارەسەری‌ ئاشتیانە و ڕێزگرتن لە جیاوازیەکان بڕیاری‌ توندوتیژی‌ درا و خۆپیشاندان بەلاریدابراو، دامەزراوە یاساییەکان پەکخران  و ڕاگەیاندنەکانیش بەشێوازێکی‌ دوور لە مەدەنیەت و شارستانی‌ پەلاماری‌ ڕەمز و سەرکردەکانی‌ یەکتریان دەدا، وەک ئەوەی‌ جارێکی‌ تر لەگەڵ یەکتر دانانیشن، پاش ئەو هەموو ئەزموونە تراژیدیاو پڕ خوێنەی‌ خۆمان و بوونی‌ دەوڵەتان لەپاراستنمان و ئەم هەموو نەیارە لەدەوروبەرماندا ،لام قورس بوو جاریکی تر بچینەوە سەر ڕێچکەی‌ جاران ناکۆکیەکان بگەینینە ئەو ئاستە و یەکتر بە دوژمن و خیانەت تاوانبار بکەین، جونکە  هەر لایەک پێی‌ وابێ هەموو ڕاستیەکان بەڕەهایی‌ لای‌ ئەوەو ئەوەی‌ تر دوژمن و خیانەتکارە کەواتە کۆمەڵگای‌  کوردستان لەدۆخێکی‌ نائاساییدایە لە کۆمەلگایەکی هەلوەشاوەدا دەژین، دەنا ناکرێ سەرکردەیەک هەموو ژیانی‌ خۆی‌ لەخەباتی‌ ڕزگاریخوازی‌ گەلەکەی‌ تەرخان کردبێ و لەسەرجەم وەرچەرخانە مێژوویەکانی‌ کوردستاندا ڕۆلی‌ ڕابەرایەتی‌ هەبووبێ و بەهەڵە و ڕاستیەوە و بەچاک وخراپیەوە بەژدار و بەرپرس بووبێ (ئەم وێناندنەم بۆ زۆرینەی‌ سەرکردەکانە) لە هەڵگیرساندنی‌ شۆڕشی‌ کوردستاندا سەرکردەی‌ دیار بووبێ لەڕاپەڕیندا ئەندازیار و لەئاشتەوایی‌ نێوان لایەنەکاندا کارا بووبێت و لەبەدی‌ هێنانی‌ مافە دەستووریەکانی‌ کورددا بەژدارێکی‌ دیار بووبێت و لەگۆڕان و گۆڕانکاریدا چەندین نەریتی‌ کاری‌ ئۆپۆزسیۆنی‌ و پەرلەمانی‌ داهێنابێت، لەبیرکردنەوەو لەنووسیندا قەلەمێکی‌ بەبڕشت بووبێ و ئەندێشمەندێکی‌ دیاری‌ گەلەکەی‌ بێت و لە پرۆسەی‌ سیاسی‌ و هەڵبژاردندا هێزی‌ سیاسی‌ براوەی‌ دووەم  بیت. لەکاتی‌ گرژی‌ وناکۆکیەکاندا هەق بەخۆت بدەیت وا وێنای‌ بکەی‌ کە دوژمن و نەیاری‌ نەتەوەکەیەتی‌ ئایا ئەمە مەرەدی‌ خۆبەنامۆ زانین نیە لەبەرامبەر سەرکردەو شانازیەکانی‌ ڕابردوو؟ هەر تەنها لەبەر ئەوەی‌ لەگەڵ تۆدا نیە، پانۆرامای‌ ڕووداوەکانی‌ چەند ڕۆژ لەمەوپێش پێمان دەڵێن: نیفاق و دووڕوویی‌ زاڵە لەبیرکردنەوەو سایکۆلۆجیەتماندا . بەڵێ داگیرکەران توانیویانە هەستی‌ خۆکوژی‌، نیشتیمان نەویستی‌، ڕێزدانەنان بۆئەوی‌ تر، بەهادانەنان بۆ ڕابردوو، ببێتە نەریتمان و هیچ سنوورێک لەنێوان خۆمان و دەرەوە دانەنێین و هەموو شتێک بە حەلال بزانین بۆ بەرژەوەندیە تایبەتیەکانمان، ئەمەش دەردێکی‌ کوشندەو بەردەوامە و ، بەمەبەستی‌ ڕێگرتن لەم دیاردەیە پێویستە ڕاستگۆو ڕاشکاوو ڕیالیستی‌ بین و دان بەهەڵەکان دا بنێین و ڕێگر بین لەدووبارە کردنەوەی‌ هەڵەکانی‌ ڕابردوو، و پێداگری‌ لەسەر بەها نەتەوەیی‌ و چاکەی‌ گشتی‌ و لەسەر ڕێزدانان بۆ ڕابردوو بەچاک وخراپیەوە بکەین و ئامادەی‌ قوربانی‌ دان بین بۆئەوەی‌ ئەم دەرفەتە لەدەست نەدەین و پێکەوەژیان و ڕێزدانان بۆ جیاوازیەکانمان و متمانەی‌ جەماوەر بەشێوازێکی‌ دیموکراتیانە بکەینە بناغەی‌ بیناکردنی‌ ئایندەیەکی‌ ڕوون بۆ میللەتەکەمان کە بوونی‌ قەوارەیەکی‌ سەربەخۆ و دیموکراتیە نەک ئیدامەدان لەسەر ئەو ئایینەی‌ کە حەرامی‌ تێدا نیە.



 *سەرۆکی فراکسیۆنی گۆڕان، لە خلوی پێشووی پەرلەمانی کوردستان