یەکێ لە سیفەتە دیارو ناسێنەرەوەکانی حوکمە ستەمکار و داخراو و شمولییەکان، دروستکردنی وەهمە، وەهم بە درۆی داڕێژراو و ئارایشتی جۆراوجۆر.

لەسەرەتادا ئەم وەهمە دەکەنە دوژمنێکی نادیارو دواتر خەت و خاڵی بۆ دادەنێن، تا بتوانن قەیرانەکانی خۆیانی پێ داپۆشن و خەڵکیش بەشێوەیەک خەریک بکەن پێوەی پرسە گرنگ و پڕ بە بایەخەکانیان بیر بچێتەوە، لە پرسی (ئازادی و نان).

نمونەکان زۆرن لە دەسەڵاتە نازی و فاشی و تۆتالیتاریەکاندا، زۆر بەڕونی بەرچاو دەکەوێت، لەسەردەمی نازییەکاندا، چەمکی (درۆ بکە- درۆ بکە) تا خۆشت دەگەیتە ئەو باوەڕەی کە درۆکەت راستە، لەو جۆرە حوکمڕانییانەدا بەردەوام بە وەهم و درۆ دوژمن و تێکدەر و گێرەشێوێن بۆ خۆیان دادەتاشن تا خەڵکی سەرقاڵ بکەن پێوەی، تەنها لەپێناو مانەوەی خۆیان و دەسەڵاتەکانیان.

بیرمەندی فەڕەنسی (ئەلبێرت کامۆ) لە نامەیەکدا لە شوباتی 1934 بۆ ئەو هاوڕێیانەی دەنوسێت، کە پارێزگاریان لە نازییەکان دەکردو دەنوسێت، کاتی خۆی پرسیاری ئەوەتان لێ دەکردم کە ئایا راستی لای من چیە؟ ئێستا وەڵامەکەم بە ئێستاشەوە نازانم چیە، بەڵام دو راستیم لا گەڵاڵە بوە بەوەی کە یەکەم، ئێوە دەسەڵاتەکەتان لەسەر حسابی خوێنی خەڵک دەپاراست و حوکمڕانییەکەتان بە خوێن دەبرد بەڕێوە، دوەمیش، ئێوە دەتانویست ئێمە فێری درۆ بکەن!، جا کارەسات لێرەوە دەست پێ دەکات کە ئەو کەسانەی خۆیان بە پیاوی دەوڵەت و حوکمی دادپەروەری دەزانن، هاوڵاتیەکانیان فێری درۆ بکەن.

پارتی دیموکراتی کوردستان لەسەرەتای پرسی سەرۆکایەتی هەرێم، کاری لەسەر ئەوە دەکرد، چۆن بەرەی نەیاری خۆی لەم پرسەدا هەڵوەشێنێتەوە، بە وەهم دوژمنێکی بۆ خۆی داتاشی، لەهەلێک دەگەڕا تا کارەکەی پێ ئەنجامبدات، هەر لەڕێگەگرتنی یەکەم لە پەرلەمانتاران لە دێگەڵە تان و پۆی ئەم سینارۆیەیان داڕشت و ئەکتەرو دەرهێنەریشیان بۆ دیاریکرد، سیناریۆی وەهم و سەراب بە درۆ دوژمنێک لە تارماییدا دیاریکرد، بەڵام نە ئەکتەرەکانی سەرکەوتو بو نە دەرهێنانەکەشی، یەکێک لە رەمزەکانی حێزبەکەشیان کردە قۆچی قوربانی ئەم سیناریۆیە، پارتی لە ئێستادا گلاوە لە کۆمەڵێک قەیرانی گەورە، لەبەرئەوە دەبێت هەر چاوەڕوانی ئەوەی لێ بکەین کە قەیرانی تر بەرهەم بهێنێت.

کورد لە قەیرانی شەڕی داعشدایە، پارتی لەجیاتی ئەوەی بەرەی ناوخۆ بەهێز بکات، بەرەی گەندەڵی بشکێنێت (نان و ئازادی) زیاتر دەستەبەر بکات، پرسی سەرۆکایەتی ژیرانە چارەسەر بکات، هەمو ئەمانەی زۆر هەرزەکارانە خراپتر کردو قەیرانەکانی قوڵتر کردەوە، تا چاوی خەڵک لەسەر پرسی سەرۆکایەتی هەرێم نەمێنێت، تەنها چاوی لەسەر ئەوە بێت شەڕ نەبێت، دو ئیدارەیی نەبێت، پارتی بەم سیاستە ناحەکیمانەیەی گۆشەگیر بوە، نەک لەسەر ئاستی کوردستان، بەڵکو لەسەر ئاستی دەوروبەریش، چەند دۆستێکی نەوت نەبێت کەسی بەدەستەوە نەماوە.

پارتی ئێستا کەوتوەتە ناو هاوکێشەیەکی ئاڵۆزی سیاسی و ئابوری ناوخۆیی و ناوچەیی و نێودەوڵەتییەوە، خەڵکیش لەوە تێگەیشتوە، کە پارتی هەمو کورد دەکات بە قوربانی خۆی و هەمو پارتیش دەکەن بە قوربانی کورسییەکەی سەرۆک.

ئەوە وەهمە کە پارتی بالۆرەی بۆ لێدەدات و دەڵێت لەگەڵ گۆڕاندا کێشەمان هەیە، لەگەڵیاندا کاری حکومەتداری ناکەین، چونکە گەر گۆڕانیش نەبوایە بەزمێکی تریان لەم بابەتەی ئێستا دەنایەوە، راستیەکەی ئەوەیە کە پارتی لەگەڵ یاسای سەرۆکایەتی هەرێم و سیستەمی حوکمڕانیدا کێشەی بنیادی جەوهەری گەورەی هەیە، لەمانگی چواری ئەمساڵدا، لە فڕۆکەخانەی هەولێرەوە سەفەرم دەکرد، ئەندام پەرلەمانێکی کوردستانم لەوێ بینی، قسەمان کرد لەسەر هەلومەرجی کوردستان، یەکێک لە قسەکانی ئەو برادەرە راست دەرچو، بەوەی پارتی لەسەر پرسی سەرۆکایەتی هەرێم هیچی پێنەکرێت، باری نائاسایی رادەگەیەنێت، تەنها لەپێناو مانەوەی خۆیدا، جەختکردنەوەش لەم راستییە، پێشنیارەکەی کاک سەرۆ قادرە، بۆ راگەیاندنی باری نائاسایی، پارتی بە مەنتقی هێز و بە مەنتقی یاسا شکێنی، یان بەو یاسایەی کە خۆیان باسی دەکەن و زۆر باشیش لێی تێنەگەیشتون (یاسای سروشتی) دەتوانن لەمە خراپتر بکەن، هەم بە سوککردنی حکومەت و پەرلەمان، هەم بە حیزبەکانی تریش هەم بە گۆڕانیش، تا دەگاتە کوشتن و بڕین، بەڵام ئەوەی بۆیان ناکرێت کوشتنی ئیرادەو پەیامی راستگۆیانەی خەڵکە لەم پرسەدا، گەر ئێمەش نەماین دروشمی (هاوڵاتی بون و ئازادی و دیموکراتی و دادپەروەری و شەفافیەت) کە پارتی بڕوای بە هیچیان نیە، هەر بەردەوام دەبێت، وەچە دوای وەچە، نەوە دوای نەوە.

پارتی بەم سیاسەتەی کە ئێستا پیادەی دەکات خەریکی (چاندنی بایە)، دەبێت لە دروێنەدا تەنها چاوەڕێی (رەشەبا بێت).